Dumangsil, Ang Datu ng Lampung sa Lawa ng Taal

Panimula


Bago pa dumating ang mga Espanyol sa Pilipinas, 


Nais kong italaga ang salaysay na ito sa aking mga magulang na ang mga ninuno ay nabuhay sa Lampung na pinag iigiban nila ng masaganang tubig na kanilang iniinom noong wala pa ang patubig ng bayan at kinukuhanan ng kanilang pang araw araw na gamit sa bahay. Sila ang mga unang tao ng Lampung sa lawa ng Taal. 

Ang mga ninuno ko na patuloy kong hinahanap  ang direktang pagkaka kilanlan dahil sa pagbabago ng apelyido nong 1849 sanhi at bunga  sa pagsunod ng batas na inutos ni Gobernor Heneral Claveria, ang tagamahala ng   Espanya sa Pilipinas.

Salamat sa “google map”  sa  pagbibigay ng koneksyon sa salitang “Panai”.

Sinimulan ko ang aking pananaliksik habang  may lockdown sa Maynila panahon ng Mesha at kabilugan ng buwan sa Hasta Naksathra taon ng Phalguna 2077 - Chaitra 2078.

 


Matagal kong pinagmamasdan ang aking mga tala sa pananaliksik ng aking pinagmulan na sa tingin ko ay hindi naman mahirap hanapin dahil  umikot lamang ang aking apelyido na karamihan ay nasa mga bayan sa Batangas. Hindi naman galing Espanya ang aming angkan sapagkat  malapit sa lawa ng Taal at Bundok ng Maculot ang ninuno ng aking ama at ina.

Sa aking paghahanap, napagtuunan ko ng pansin ang dalawang Datu na ayon sa alamat ay  nanirahan sa baybayin ng Taal malapit sa Mt. Maculot at sa Balayan. Sila ay sina Datu Dumangsil at Datu Balensusa. 


Sri Vijaya Empire

   (c. 7AD—1400AD)


Borobudur Temple, a remnant of the Sailendra Dynasty and  Srivijaya Empire 

Photo from Wikipedia

Ang kaharian ng Srivijaya, isang pangalan na isinalin sa "nagniningning na tagumpay", ay isang polity ng Malay at isang pagkahari sa Hindu-Buddhist trading na pinamumunuan ng mga Maharajah ng Srivijaya. Ang emperyo ay batay sa paligid ng kalakalan, kasama ang mga lokal na hari (dhatus o mga pinuno ng komunidad) na nanunumpa ng katapatan sa gitnang panginoon para sa kapwa kita. Kasama sa lugar ng impluwensya ni Srivijaya ang kalapit na Jambi, sa hilaga ang mga kaharian ng Malay Peninsula: Chitu, Pan-pan, Langkasuka at Kataha, pati na rin sa silangan sa Java, kung saan ang mga ugnayan sa dinastiyang Sailendra at Srivijaya ay ipinahiwatig. Ang parehong dinastiya ng Sailendra ay responsable para sa pagtatayo ng napakalaking Buddhist stupa ng Borobudur sa pagitan ng 780 at 825 AD. 


Ang Srivijaya ay isang mahalagang sentro para sa pagpapalawak ng Budismo mula ika-8 hanggang ika-12 siglo AD.

Mahayana Budismo

Ang Srivijaya ay kaharian na nagsasagawa ng Mahayana Buddhism sa Sumatra, Indonesia noong panahon ng siglo 700 AD, isang pilosopiya na pinaghalo ang Hinduism at Budhism na galing sa India kaya maraming mga iskolar at dalubhasa ang  tumira at nagpadalubhasa dito na umabot hanggang Thailand at Tsina.

Naging importante din ang kaharian sa pagbantay ng Malacca Strait para sa kalakalan ng dumadaan sa dagat na ito lalo sa pagitan ng India at China. Dahil dito , lalo nang lumakas at pwersa nito at naging pinakamayaman na kaharian.


Sa kasagsagan nito noong ikasiyam at ikasampung siglo, pinalawak ng Srivijaya ang komersyal na pag-ilog mula sa humigit-kumulang na kalahati ng Sumatra at ng Strait of Malacca hanggang sa kanlurang Java at timog Kalimantan, at ang impluwensya nito hanggang sa mga lokasyon sa Malay Peninsula, kasalukuyang araw southern Thailand, silangang Kalimantan, at southern Sulawesi. Ang pangingibabaw nito marahil ay lumitaw sa mga patakaran ng giyera at alyansa na inilapat, marahil sa halip biglang, ng isang lokal na nilalang sa isang bilang ng mga kasosyo sa pakikipagkalakalan at kakumpitensya. Ang proseso ay naisip na kasabay ng bagong mahalagang direktang pakikipagkalakalan sa dagat sa Tsina noong ikaanim na siglo, at sa ikalawang kalahati ng ikapitong siglo ang Srivijaya ay naging isang mayaman at mahalagang kulturang Asyano.

Ang Palembang, ang pangalawang pinakamalaking bayan sa Sumatra pagkatapos ng Medan, ay ang bantog na upuan ng kaharian ng Srivijaya nang higit sa tatlong siglo. Ang lungsod noon ay kilala bilang mayaman na sentro ng kalakalan pati na rin ang sentro para sa mga pag-aaral ng Budismo. Ang mga monghe mula sa Tsina, India at Java ay nagtitipon dito upang malaman at magturo ng mga aralin ni Buddha.

Ang Palembang ay kilala rin sa kasaysayan bilang pinagmulan ng mga Malay na ang mga hari ay pinaniniwalaang bumaba sa lupa sa Gunung Siguntang, hilaga ng Palembang. Ngayon, hindi gaanong makikita mula sa ginintuang edad ni Srivijaya, maliban sa katibayan ng pinong ginto at lugar ang paghabi ng pilak na songket na nagpapatuloy hanggang ngayon, ang pinong lacquerware na ginagawa nito kung saan ang tanyag sa Palembang, at ang mga regal na sayaw at masaganang kasuotan.\


Dapunta Hyanag Sri Jayanasa


 Dapunta Hyang Sri Jayanasa

Dapunta Hyanag Sri Jayanasa (IAST: apunta Hiya Śrī Jayanāśa) was the first Maharaja / Emperor of Srivijaya and thought to be the dynastic founder of Kadatuan Srivijaya. His name was mentioned in the series of Srivijayan inscriptions dated from late 7th century CE dubbed as the "Siddhayatra inscriptions", describing his sacred journey to acquire blessings and also to conquer neighboring areas. He reigned around the turn of late 7th century to early 8th century, more precisely in the period between 671 and 702 CE.

- Wikipedia

Si Dapunta Hyang Sri Jayanasa ay gumawa ng sagradong paglalakbay sa pamamagitan ng bangka kasama ang 20,000 sundalo na patungo sa Matajap at sinakop ang maraming mga lugar na nakapalibot tulad ng  Jambi, Palembang, Timog Lampung at isla ng Bangka, at lalo pa siyang nagpunta upang ilunsad ang isang kampanya sa militar laban sa Bhumi Java na nag-ambag sa pagbagsak ng kaharian ng Tarumanagara sa West Java at ang Kalingga sa Central Java.  Ang emperyo nakontrol ang Strait of Malacca, ang Sunda Strait, at South China Sea, ang Java Sea at ang dagat ng Karimata Strait.

Nakipag kalakalan at naging kaibigan si Dharmasetu  na pinuno ng Sailendras na taga Java.  Dahil dito, ay lalong lumaki ang kanyang kalakalan na umabot sa Malacca at Sunda Straits kasama  na ang ibang pang  parte ngThailand at Cambodia.


-----------------------------------------------------------------------------


Ang mga kaharian sa Indonesia mula 7th  hanggang 15th Century


Medang or Mataram Kingdom

Ang Medang o Mataram Kingdom ay isang Java Hindu-Buddhist na kaharian na umunlad sa pagitan ng ika-8 at ika-10 na siglo. Ito ay batay sa Gitnang Java, at kalaunan sa East Java. Itinatag ni Haring Sanjaya, ang kaharian ay pinasiyahan ng dinastiyang Sailendra. Naging maunlad ito sa malawak na pagsasaka na nagkaroon ng malaki at masaganang populasyon (Wikipedia)


Sailendra kingdom

Ang Sailendras ay isa sa maraming mga dinastiyang lipi sa Gitnang Java, ngunit lumilitaw na naging nangingibabaw sa pagitan ng 760 at 860 C.E. Ang pinakamaagang inskripsiyong Sailendra ay nagmula noong 778 C.E. (ang Candi Kalasan Inscription) Ginugunita nito ang pundasyon ng templo sa diyosa ng Budismo na Tara noong 778 C.E. sa panahon ng paghahari ni Haring Panagkaran, na inilarawan bilang isang gayak ng dinastiya ng Sailendra (Wikipedia)

 

Laguna Copperplate Inscription

Ang inskripsiyong Laguna copperplate (Tagalog: Kasulatang tansong natagpuan sa Laguna) ay isang opisyal na dokumento, mas tiyak na isang pagkawalang-sala, na nakasulat sa Shaka taong 822 (Gregorian A.D. 900). Ito ang pinakamaagang kilalang dokumento na may petsang kalendaryo na ginamit sa loob ng Pulo ng Pilipinas. 

 Ang plato ay natagpuan noong 1989 ng isang manggagawa malapit sa bukana ng Lumbang River sa Wawa, Lumban, Laguna sa Pilipinas. Ang inskripsyon ay isinulat sa Old Malay gamit ang Kawi script na may impluwensyang Sanskrit at Old Java. Matapos ito makita, ang teksto nito ay unang naisalin noong 1992 ni Antoon Postma, isang Dutch anthropologist at Hanunó'o script researcher. 

 Ang inskripsiyon ay nagdodokumento ng pagkakaroon at mga pangalan ng maraming mga nakapaligid na estado hanggang A.D. 900 tulad ng estado ng lungsod ng Tondo.  Iminumungkahi ng ilang mga istoryador na nagpapahiwatig ito ng mga koneksyon sa ekonomiya, kultura, at pampulitika sa pagitan ng mga estado na ito pati na rin sa kapanahon ng Medang Kingdom sa Java para sa tahasang pagbanggit nito. ( Wikipedia)


Majapahit Empire


Ang Majapahit ay dating malawak na imperyong kapuluan na nakabase sa pulo ng Java (Indonesia ngayon) mula 1293 hanggang sa mga 1500.

Umusbong ang imperyong Majapahit matapos ang bigong pananakop ng mga Mongol sa Java. Noong 1293, tinangkang lusubin ang Java ng mga Mongol sa pamumuno ni Kublai Khan ngunit tinalo sila ng hukbong taga-Java sa pamumuno ni Raden Wijaya at ng kaniyang Punong Ministro na si Hayam Wuruk. Naging tuntungan ang tagumpay na ito ng mga pinunong Majapahit na sumakop ng ibang kaharian.

Naabot ng Majapahit ang rurok ng kapangyarihan sa pamumuno ni Gadja Mahda. Nagawa nitong masakop ang Java, Sumatra, Borneo, at ang Tangway ng Malayo. Naganap ito moong dekada 1350. Gayunman, humina ang imperyong Majapahit nang dumating ang mga Muslim sa Tangway ng Malayo at sa Java. Bumagsak ang Majapahit sa kamay ng mga Muslim noong 1528. Maging ang huling hari ng Majapahit ay yumakap din sa Islam. Nagbigay-daan ito sa tuluyang pamamayani ng Islam.

Pinakahuli ang imperyong Majapahit sa mga pangunahing imperyong Hindu ng kapuluang Malay at ibinibilang sa isa isa mga pinakadakilang estado sa kasaysayan ng Indonesia. Umabot ang impluwensiya nito sa mga estado sa Sumatra, tangway ng Malay, Borneo, at silangang Indonesya, bagaman pinagtatalunan ang sakop nito.


-------------------------------------------------


Pagbagsak ng Kaharian ng Sri Vijaya

Noong unang bahagi ng ikalabing-isang siglo, ang Srivijaya ay nanghina ng mga dekada ng pakikidigma sa Java at isang nagwawasak na pagkatalo noong 1025 sa kamay ng Chola, isang kapangyarihang pandagat ng Tamil ng Timog India. Inilunsad ni Chola ang pag-atake sa Srivijaya, sistematikong sinamsam ang mga daungan ng Srivijayan sa kahabaan ng Straits of Malacca, at dinakip pa ang hari ng Srivijayan sa Palembang.

Ang mga dahilan para sa pagbabagong ito ng mga ugnayan sa pagitan ng Srivijaya at ng Cholas ay hindi alam, bagaman ito ay theorized na ang pandarambong ay binubuo ng isang mahalagang bahagi ng Chola pampulitika ekonomiya.

Ang matagumpay na pandarambong ng Srivijaya ay nag iwan ito  ng malubhang paghina ng estado na estado na nagmarka ng pagbagsak ng Srivijaya. Nawala ang yaman at prestihiyo nito mula sa pag-atake ng Chola, ang mga lungsod ng daungan ng rehiyon ay nagsimula  ng direktang pakikipagkalakalan sa Tsina, na pinawaksi ang eksklusibong impluwensya na pinanghahawakan ng Srivijaya sa kanila.

Patungo sa pagtatapos ng impluwensya ng Srivijaya, ang sentro ng sa power ay nagsimulang mag-magka watak watak na  wala ng depensa sa pagsalakay sa kanluran patungo sa Sumatra.

Unti unti na rin pumasok ang  karibal na Majapahit Empire ng Silangang Java. Ganon ang Islam na lumakas ang pwersa para magkaroon ng Malacca Sultanate.

Ang mga prinsipe ng Sri Vijaya ay nagkanya kanya na rin na hhumanap ng kanilang mapupuntahan. Isa na si Sri Paramesvara, isang Sri Vijayan prince, na  tumakas sa kanyang kaharian upang maiwasan ang pangingibabaw ng mga pinuno ng kahariang Majapahit.

Noong 1402 ni Parameswara ay tumakas sa Temasek (ngayon ay Singapore). Sinasabi ng Sejarah Melayu na si Parameswara ay isang inapo ni Alexander the Great at sinabing lumayag siya sa Temasek upang makatakas sa pag-uusig. Dumating siya sa ilalim ng proteksyon ni Temagi, isang pinuno ng Malay mula sa Patani na hinirang ng hari ng Siam bilang regent ng Temasek. Sa loob ng ilang araw, pinatay ni Parameswara si Temagi at hinirang ang kanyang sarili na regent. Makalipas ang limang taon kailangan niyang umalis sa Temasek, dahil sa mga banta mula sa Siam. Sa panahong ito, isang armada ng Java mula sa Majapahit ang sumalakay sa Temasek.

 [Pinagmulan: Wikipedia]

Tumungo sa hilaga si Parameswara upang makahanap ng bagong paninirahan sa bukana ng Bertam River (dating pangalan ng Ilog ng Melaka), at itinatag ang Malacca Sultanate.

 Nang maglaon sa pagtatapos ng ika-13 na siglo, ang mga Dhatu o Datu  ng Sri Vijayan vassals ng ibat ibang polity ay nagsilikas at humanap ng kanilang bagong magiging pamayanan tulad  ang polity ng Pannai, Lampung, Jambi at Palembang.

 


Kedatuan

Kedatuan (ancient spelling: Kadatuan; Javanese romanization: Kedaton) were historical semi-independent city-states or principalities throughout ancient Maritime Southeast Asia in present-day Indonesia, Malaysia, and the Philippines. In a modern Malay and Indonesian sense, they could be described as kingdoms or polities. The earliest written record mentioning the term kadatuan was the 7th-century Srivijayan Telaga Batu and Kota Kapur inscription.

The term Kadatuan in Old Malay means "the realm of Datu" or "the residence of Datu". Constructed from old Malay stem word Datu with circumfix ke- -an to denote place. It derived from Datu or Datuk, an ancient Austronesian title and position for regional leader or elder that is used throughout Maritime Southeast Asia. It was mentioned in several inscriptions such as 7th century Srivijayan Old Malay Telaga Batu inscription, and 14th century Sundanese Astana Gede inscription.

In wider sense it could refer to the whole principality, on smaller sense however, it could refer to palace where Datu resides. The Kota Kapur inscription mentioned "manraksa yan kadatuan çrivijaya" (to protect the Kadatuan of Srivijaya), thus Srivijaya is described as a kadatuan. In Srivijayan perspective, the realm of the Kadatuan Srivijaya was described consists of several wanua (settlements) each led by a datu (datuk), which means community leader or elder. All of this realm are under control of central kadatuan which also led by a datu. The highest datu in Srivijaya was Dapunta Hyang.

Kedatuan is known and widely spread in the Malay-speaking region, including the east coast of Sumatra, the Minangkabau lands, the Malay peninsula, the Borneo coast and the Filipino archipelago.  In Javanese, the term Ratu is used instead of Datu, thus in Java Karaton, Keraton or Kraton is used instead of Kedaton to describe the residence of regional leader. The term is also known in Java as Kedaton, the meaning however, has shifted to architectural term to refer to the inner compound of the living quarter inside keraton (palace) complex. For example, there is the Kedaton complex within the central part of Keraton Surakarta palace in Central Java.

Political relations

Smaller Kedatuan were often become subordinate to more powerful neighboring Kedatuan, which in turn were subordinate to the central king (Maharaja). The more powerful Kedatuan, sometimes grew to become powerful kingdoms, and occasionally tried to liberate themselves from their suzerain and sometimes enjoyed times of independence, and in turn might subjugate neighboring Kedatuan. Kedatuan, large and small often shifted allegiance, or paid tribute to more than one powerful neighbor.

Some Kedatuan, such as Srivijaya, rose to become empires. It is suggested that during its early formation, Srivijaya was a collection or some kind of federation consisting of several kadatuans (local principalities), all swearing allegiance to the central ruling Kadatuan ruled by Srivijayan Maharaja.

    —- Wikipedia

 ---------------------------------------------------

Maragtas , ang Alamat ng Sampung Datus circa. 1300

Ang Sampung Datu

Datu Puti
Datu Balensusa
Datu Bangkaya
Datu Dumalugdog
Datu Dumangsil
Datu Lubay
Datu Dumangsol
Datu Panduhinog
Datu Paliburong
Datu Sumakwel
 

Ang Maragtas ay isang akda ni Pedro Alcantara Monteclaro na may orihinal na pamagat na Maragtás kon (historia) sg pulô nga Panay kutub sg iya una nga pamuluyö tubtub sg pag-abut sg mga taga Borneo nga amó ang ginhalinan sg mga bisayâ kag sg pag-abut sg mga Katsilâ ("Kasaysayan ng Panay magmula sa mga unang mga nanirahan at ang mga mandarayuhan ng Borneo, na ninuno nila, hanggang sa pagdating ng mga Kastila"); na sa Ingles ay History of Panay from the first inhabitants and the Bornean immigrants, from which they descended, to the arrival of the Spaniards. Ang akda ay nakasulat sa pinaghalong mga wikang Hiligaynon at Kinaray-a ng Iloilo noong 1907. Isa itong orihinal na akda na ibinatay ng may-akda sa mga napagkunang nakasulat at sinambit.

Ayon sa mga lokal na alamat ng oral at ang librong pinamagatang Maragtas,  noong unang bahagi ng 13th siglo, sampung datus ng Borneo (Sumakwel, Bangkaya, Paliburong, Panduhinog, Dumangsil, Dumaluglog, Dumangsol, Balensusa, Lubay, Datu Puti ) at ang kanilang mga tagasunod ay tumakas sa dagat sa kanilang mga barangay at naglayag pa hilaga upang tumakas mula sa mapang-api na pamamahala ng kanilang pinakamahalagang pinuno na si (Rajah Makatunaw ?  ..walang tala tungkol dito tungkol sa history at kwento ng Chola Dynasty ), sa oras ng pagkawasak ng Emperyo ng Srivijayan.

Nang huli ay nakarating sila sa isla ng Panay at kaagad na nanirahan sa Antique, na lumilikha ng isang kasunduang pangkalakalan kasama ang bayani ng Ati na nagngangalang Marikudo, at ang asawang si Maniwantiwan, kung saan nais nilang bilhin ang lupa. Isang ginintuang salakot at mahabang kuwintas na perlas (tinatawag na Manangyad) ang ibinigay bilang kapalit ng kapatagan ng Panay. Ang Atis ay lumipat sa mga bundok, habang ang mga bagong dating ay sinakop ang mga baybayin. 

Ang Datu Bangkaya ay nagtatag ng isang pamayanan sa Madyanos, habang ang Datu Paiburog ay nagtatag ng kanyang nayon sa Irong-irong (Na ngayon ay lungsod ng Iloilo) habang si Datu Sumakwel at ang kanyang mga tao ay tumawid sa Madja-bilang bulubundukin hanggang sa Hamtik at itinatag ang kanilang nayon sa Malandong. 

Datu PutiHari sa Aklannoong 13th na siglo
Datu Sumakweldatu Malandong ( Sa Antique )1213?
Datu BangkayaHari sa Aklan??
Datu PaiburongIrong-Irong??
Datu BalengkakaDatu ng Aklan??
Datu KalantiawBatan1365?
Datu ManduyogBatkcan1?
Datu PadojinogHari sa Irong-Irong (Iloilo sa kasalukuyan)??
Datu KabnayagDatu sa Kalibo?
Datu LubayHari sa San Joaquin


Matapos maayos at masiguro ni Datu Puti ang kaligtasan ng kanyang bayan, tinalaga niya si Datu Sumakwel, bilang pinakamatanda na pinuno ng Panay bago siya umalis.  Kasama si Datu Dumangsil at Datu Balensusa, ginalugad nila ang mga isla sa hilaga.


- - - - - - - - - - - -- - - - - - - - - - - - - - -- ---


Pannai Kingdom Sumatra




Ang Kaharian ng Pannai sa Sumatra ay isang kadatuan na kaalyado sa ilalim ng emperyo-mandala ng Sri Vijaya na nagtatanggol sa Strait of Malacca. Itinaboy ng maliit na kaharian ang anumang walang lisensyang mga navy ng Tsino, India o Arab na madalas na nakikipaglaban o nagpirata sa mga daanan ng Malacca

Ang pagsalakay ng Chola sa Srivijaya, kung saan sa isang sorpresang pag-atake mula sa likuran ay nagpahina ng pwersa para matalo ng mga mananakop ang estado ng Pannai

Ang mga nakaligtas na sundalong mandirigma, mga pamilya at mga dalubhasa iskolar kasama na mga mahalika ay tumakas sa ibang mga isla ng Borneo hanggang makarating sa kaharian ng mga Ati na si Marikudo.


Google Map Location " Panai, Sumatra"




Lampung Kingdom Sumatra




Ang isa pang kaalyado ng Sri Vijaya Kingdom ay ang Kedatuan ng Lampung na isa rin mga magigiting na mandirigma na magkakasama rin sa mga  nanghimagsik laban sa pnanakop ng mga Tamil ng Maharajah Rajendra ng Chola sa  emperyo ng Sri Vijaya sa Palembang, Sumatra.

Ang Datu ng Lampung ay isa rin sa  mga sampung Datu na umalis ng kanyang kedatuan  at sumama sa grupo ni Datu Puti na naglakbay patungong Panay.


 Ang ruta ng paglalayag  ng Sampung Datu




Mula sa Panai Sumatra, ang sampung Datu sa kaharian ng Sri Vijaya kasama ang kanilang mga pamilya, dalubhasa, mandirigma at buong kedatuan ay naglakbay gamit ang kanilang malalaking bangka  at nakarating sa tribu ni Marikudo at napagkasunduan na bilihin ang ilang parte ng isla  na tinawag nilang Panay.

 Ito  ay ayon sa alamat  ng 10 Datu na sinulat na libro ni Pedro Alcantara Monteclaro, “ Maragtas “ kon (historia) sg pulô nga Panay kutub sg iya una nga pamuluyö tubtub sg pag-abut sg mga taga Borneo nga amó ang ginhalinan sg mga bisayâ kag sg pag-abut sg mga Katsilâ 


Ang Isla ng Panay




Ang Panay ay ang ikaanim na pinakamalaki at pang-apat na pinaka-may populasyon na isla sa Pilipinas, Ang Panay ay binubuo ng 4.4 porsyento ng buong populasyon ng bansa.

Nahahati ito sa apat na lalawigan: Aklan, Antique, Capiz at Iloilo, lahat sa Rehiyon ng Western Visayas. Malapit lamang sa kalagitnaan ng timog-silangan na baybayin ay matatagpuan ang isla-lalawigan ng Guimaras.

Matatagpuan ito sa timog-silangan ng isla ng Mindoro at hilagang-kanluran ng Negros sa kabila ng Guimaras Strait. Sa hilaga at hilagang-silangan ay ang Dagat Sibuyan, Jintotolo Channel at ang mga isla-lalawigan ng Romblon at Masbate; sa kanluran at timog-kanluran ay ang Dagat Sulu at ang kapuluan ng Palawan at sa timog ay ang Panay Gulf.

Ang Panay ay ang nag-iisang pangunahing isla sa Visayas na ang mga lalawigan ay hindi nagtataglay ng pangalan ng kanilang isla. 

Ibig sabihin ay Isla ng Panay pero hindi lalawigan..

    https://en.wikipedia.org/wiki/Panay


-------------------------------------------------------------\


Ang Paglipat ni Datu Dumangsil at Datu Balensusa kssama si Datu Puti sa Lawa ng Taal

Ayon sa alamat, matapos maayos at masiguro ni Datu Puti ang kalitgtasan ng kanyang mga kadatuan sa Panay,  nilisan niya  ang isla  at naglayag pahilaga kasama si Datu Dumangsil at Datu Balensusa.

Ginalugad nila ang hilaga at nadaanan ang isla ng Mai tawag sa Mindoro na tinitirahan ng mga katutubong Mangyan kaya patuloy silang naglakbay hanggang marating ang lawa ng Taal. Si Datu Balensusa  at kanyang kedatuan ay tumira sa dalampasigan ng dagat na tinawag na Balayan samantalang si Datu Dumamangsil ay tumira malapit sa bundok ng Makulot.

Si Datu Puti, ayon sa alamat, ay bumalik sa bayan na kaniyang pinagmulan.

 

Lampung , Pinagkurusan, Alitagtag, Batangas

Isang lugal pagka ahon sa lawa ng Taal  malapit sa bundok Makulot ay tinatawag na Lampung.  Walang makapagsabi kung saan nanggaling ang salita na ito. Kapag tinanong kung ano ibig sabihin noon  ay wala makasagot. Karamihan ang sabi “ Ala e nakagisnan ko na yan kahit ninuno natin ay wala din masabi kung ano yan basta Lampung yan na igiban ng tubig ang bal-on”.

Isa lang ang ibig sabihin. Tinawag ni Datu Dumangsil ang lugal na ito na Lampung bilang pala-ala sa lugal na kanilang pinanggalingan sa Lampung, Sumatra.

At dito na dumami ang aming angkan na tinawag na Batangenyo ayon naman sa puno na batang o batangan ng bahay.

Mt. Maculot view from Alitagtag

By Lawrence Ruiz - Own work, CC BY-SA 4.0,

 https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=74233503

 












By Ramon FVelasquez - Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=26789987

 




                            Mga photos ni Carmencita Coronel Jimlok Facebook


Ang bal-on sa Lampung na hanggang ngayon ay pinagkukuhanan pa rin ng tubig


 Lampung, Pinagkurusan, Alitagtag, Batangas

Ang lampung ay isang lugar sa Pinakurusan, Alitagtag malapit sa  Mt Maculot sa Cuenca na ini igiban ng  tubig noong una pang panahon na wala pang patubig ang bayan. Ito ay pagkaahon sa Lawa ng Taal  na noong panahon ay madawag at gubat  na masukal pa.

Marami ang hindi alam kung saan nanggaling ang salitang Lampung,  Hindi ito ngalan ng puno o hayop at wala rin alamat na nakasulat tungkol dito Ang sagot lagi nakagisnan na nila ang Lampung.

(Salamat kay Carmencita Coronel Jimlok (facebook) sa pagkuha niya ng mga larawan sa Lampung , April 4, 2021)


Sources:

 

https://tl.wikipedia.org/wiki/Srivijaya

http://alagaw.dict.gov.ph/~s2govantiqueph/historical-background/

http://factsanddetails.com/indonesia/History_and_Religion/sub6_1a/entry-3940.html#chapter-3

https://thesiamsociety.org/wp-content/uploads/1976/03/JSS_064_2l_ChandChirayuRajani_ReviewArticleBackgroundToSriVijayaV.pdf

https://thesiamsociety.org/wp-content/uploads/1976/03/JSS_064_2l_ChandChirayuRajani_ReviewArticleBackgroundToSriVijayaV.pdf

https://en.wikipedia.org/wiki/Chola_dynasty

https://en.wikipedia.org/wiki/Shailendra_dynasty

http://www.philippinestudies.net/files/journals/1/articles/890/public/890-3805-1-PB.pdf

https://www.thoughtco.com/the-srivijaya-empire-195524

https://www.thoughtco.com/the-chola-empire-195485

https://www.miagao.gov.ph/tourism/col-pedro-alcantara-nacionales-monteclaro/

https://en.wikipedia.org/wiki/Maragtas

https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015034052020&view=1up&seq=1

https://www.worldcat.org/title/maragtas-the-story-of-the-life-experienced-by-the-datus-of-borneo-and-their-purchase-of-the-island-from-king-marikudo-who-was-king-of-the-negritos-in-the-year-1520/oclc/68912170

http://factsanddetails.com/indonesia/History_and_Religion/sub6_1a/entry-3941.html

https://en.wikipedia.org/wiki/Laguna_Copperplate_Inscription


 ----------------------------------------------------------


 Komento:

Kung tama ang aking hinala na  ang pagkakahintulad ng Lampung na ito sa Pinagkurusan, Alitagtag, Batangas at sa Lampung, Sumatra, Indonesia ay iisa , ito ay may kahulugan na si Datu Dumangsil nga ang siyang aming kanunu-nunuan sa Cuenca at Alitagtag na pinagnmulan ng aming angkan. 

Hindi rin nakakapagtaka kung bakit ang balisong ay simbolo ng Batangenyo dahil  mandirigma ang dugong pinagmulan nito,  dugo ni Datu  Dumangsil ng kaharian ng Sri Vijaya.

Ang Diwata (devata sa Sanskrit) ng Lampung ang siyang saksi ng mga nagdaang panahon at siyang magbibigay ng pahiwatig sa mga darating pang henerasyon.

----

Om Savitre Namah!

 

May Akda


Gabriel Comia, Jr. ay isang astrologer, blogger at mananaliksik ng mistisismo ayon sa kanyang paniniwala at pagmamasid. Isa siyang Civil Engineer at may ari ng isang construction company. Miyembro siya ng masonerya sa Pilipinas at sa Amerika. Miyembro din siya ng Rosicrucian SRICF at SIR+C.